
✴️
چهاردهم تیرماه در ایران روز قلم نامگذاری شده است. این روز، با پیشنهاد انجمن قلم ایران و تصویب شورای عالی انقلاب، در سال ۱۳۸۱ به ثبت رسید.
چهاردهم تیرماه به دو دلیل بهعنوان روز قلم انتخاب شد:
✳️جشن تیرگان و بهرسمیتشناختن کاتبان در زمان پادشاه هوشنگ
در گاهشماری ایرانی، هر روز ماه نام خاصی داشت. مثلاً به روز دوم از هر ماه، بهمنروز و به روز شانزدهم هر ماه مهرروز میگفتند. زمانی که نام ماه و روز یکی میشد، آن روز را جشن میگرفتند. برایناساس، روز سیزدهم تیر، جشنتیرگان بوده است. مردم در این روز مراسم آیینی زیادی برگزار میکردند. در همین روز هوشنگ، از پادشاهان پیشدادی، کاتبان را به رسمیت شناخت و دستور داد تا مردم در روز جشن، لباس کاتبان را بپوشند و مقام آنان را عزیز دارند.
✳️ روز سیارۀ عطارد یا همان تیر
عُطارِد به کاتب ستارگان معروف است. در اشعار فارسی عطارد را کاتب، انشاءکننده یا نویسندهی سیارات دانستهاند. عطارد را در گذشته به نام «تیر» میشناختهاند و به همین خاطر روز تیرگان، یعنی همان شب سیزدهم تیرماه، را روز مخصوص سیارۀ تیر مینامیدند.
✴️✴️✴️
✳️ نوشتار یکی از بزرگترین اختراعات بشر است که تاریخ آن به بیست هزار سال پیش باز میگردد. همچنین، با محدود ساختن به نظامهای نوشتاری مدوّن، رقمی حدود شش هزار سال پیش برای آن نشان داده میشود. پیشینیان برای نوشتن از سنگ، چوب، پوست حیوانات، برگ درختان، استخوان، موم، ابریشم، پنبه و غیره استفاده میکردند. آنها با استفاده از ابزارهای تیز، خطوط را کندهکاری میکردند. پسازآن، خطوط را بهوسیلهی قلم پر، قلم نی، قلم مو و غیره، و با استفاده از جوهر بر سطح مادهی نوشتاری ترسیم میکردند و در نهایت با اختراع چاپ تحول زیادی در این عرصه به وجود آوردند. با نوشتن، بشر توانست تاریخ را به یادگار بگذارد و دانستههای خود را حفظ کرده و گسترش دهد.
✳️ قلم، زبان افکار و احساسات انسانهاست و بیانکنندهی اندیشه و شخصیت صاحب آن است. اصحاب قلم و نوشتن میتوانند نسلهایی را در سراشیبیهای انحراف به سقوط بکشانند یا تعالی ملتهایی را رقم بزنند.
قلم، وسیلهای برای خلق کردن، و نوشتن، ابزاری برای ثبت و گسترش آگاهی و هنر است. روز قلم در تقویم ایران، به عنوان نمادی برای تجلیل از صاحبان قلم و آثارشان انتخاب شده است.
در این روز قلم را و نوشتن را گرامی میداریم و هرکه را دستی در نوشتن دارد ارج مینهیم.
انتشارات همن